Çuha çiçeği ( Primula vulgaris ) / Küre Dağları |
Bahar gelince okul yolu çok daha eğlenceli olurdu. Okul dönüşü fındık bahçelerinin arasında mile (para ile oynanan bir oyun ) , birdirbir, maya gibi değişik oyunlar oynardık. Bu nedenle, bir an önce baharın gelmesini isterdik.
Karadeniz bölgesinde, fındık bahçelerinin altını süsleyen çuha çiçekleri. |
Bu nedenle eskiden bu çiçeğe 'evelbahar çiçeği' denirmiş.
ÇUHA ÇİÇEĞİ ( Primula )
Şimdi de gelin, dünyanın bu en güzel renkli çiçeğini biraz daha yakından tanıyalım.
Çuha çiçeği tek bir bitkinin değildir, çuhaçiçeğigiller ( primulaceae ) familyasının 'primula' cinsini oluşturan otsu bitkilerin ortak adıdır. 30 kadar türü vardır. Anavatanı Çin'dir. Bazı türleri süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir. Ayrıca çok fazla kültü çeşidi üretilmiştir. En tanınmış türleri; Primula vulgaris ( acaulis ) ve primula veris dir.
Yapraklarından dolayı çuha çiçeği ( Yaprakları çuha kumaşına benzediği için. ) denmiştir. Ayrıca çoban çiçeği, menekşe, tutya, bahar çiçeği, ayıkulağı, felçotu, mart çiçeği de denir.
Çuha çiçeği, kışın ve erken ilkbahar da çiçek açar. Kültür türleri yaza kadar çiçek açar. Bazı çuha türlerinin çiçekleri kokulu ve iki renklidir.
Onbiray çiçeği ( primula obconica ) de aslında bir tür çuha çiçeğidir.
Çuha çiçeği, soğuk yerleri ve humusca zengin nemli toprakları sever. Fazla sıcak ve direk göneşten olumsuz etkilenir.
Bazı primula türleri ( primula vulgaris ) yurdumuzun kuzey kısımlarında ( Doğuanadolu - Karadeniz ) doğal olarak yetişmektedir. Primula veris ve Primula vulgaris türlerinden, katmerli ve ebruli çiçek açan hibrit ( melez ) türler ve çeşitler üretilmiştir.
Çuha çiçeği, şifalı bir bitkidir, kök ve kurumuş çiçeklerinden çay yapılır, tohumlarından bir çeşit yağ elde edilmektedir. Zehirsizdir, yapraklarından salata yapılır, çiçekleri ile pasta süslenir. (Onbiray çiçeği zehirli olup yenmez.)
Çuha çiçeği, kolay yetişir ve fazla bakım istemez. Kökten ayırarak ve tohumdan üretilir.
Çuha çiçekleri ( Hibrit türleri )
Çuha çiçeğ |
Çuha çiçekleri genellikle iki renkli olur. |
Çuha çiçeğine eskiden erken çiçek açtığı için 'evvel bahar çiçeği' denirmiş. |
Beyaz çuha çiçeği |
Çuha çiçekleri |
Çuha çiçekleri |
Not: Bu yayın son olarak 08.02.2016 tarihinde güncellenmiştir.