Hatmi, ebegümecigiller ( Malvaceae ) familyasının 'alcea' ve 'althaea' cinsni oluşturan bitki türlerine verilen genel bir addır. Althaea, eski Yunanca iyileştirici anlamına gelir. Şifalıdırlar, yenebilir, çayı olur.
Alcea cinsinin dünya üzerinde 60 kadar türü bulunmaktadır. Bunlardan 18 tür doğal olarak yurdumuzda yetişişir. Çok yıllık ve otsu olan bu bitkilerin kışın toprak üstü kısmı kurur. Bunlardan gülhatmi ( Alcea rosea ), çiçekleri güzel olduğu için popüler bir süs bitkisidir. Melez bir tür olduğu sanılmaktadır. Dünyaya Çin'den yayılmıştır, yetiştirildiği bazı ülkelerde ve yurdumuzda naturalize olmuştur. Fatmagül, gülfatma, hire ve deve gülü gibi adlarla da bilinir.
Beyaz çiçekli gülhatmi ( Alcea rosa ) |
Hibiscus syriacus'a, çiçekleri hatmi çiçeğine benzediği için Ağaç hatmi denir. Kışın yapraklarını döken çalı formlu bir süs bitkisidir.
Gülhatmi ( Alcea rosea ) ılıman iklimlerde yetişir, güneşli, organik maddece zengin, gübreli toprakları sever, kuraklığa dayanıklıdır.
Boyu bazen 2 m. geçer, bu nedenle 'devegülü' de denir. Çan şeklindeki çiçekler, dikine büyüyen dalsız bir gövde üzerinde, alttan başlıyarak açar. Çiçeklerinin rengi toprağının özelliğine göre kırmızı, pembe, beyaz, sarı ve mor renklerde olabilir. Killi topraklarda açık renkli çiçek açar. Bazı kültür çeşitlerinin çiçekleri katmerlidir.
Gülhatmi, bahçelerin kötü görünen yerleri için ideal bir bitkidir. Fazla bakım istemez, hızlı büyür. Şifalıdır, çayı olur, genç yaprakları ve çiçekleri yenir. Sinekleri kaçırır.
Yetiştirilmesi kolaydır, tohumla, çelikle ve kökten ayrılarak çoğaltılır. Dökülen tohumlarından biter.
Hatmi çiçeği ( Alcea rosea ) |
Hatmi çiçeği ya da gülhatmi ( Alcea rosea ) |
Kırmızı renkli hatmi çiçeği ( Alcea rosea ) |
Beyaz renkli hatmi çiçeği ( Alcea rosea ) |
Pembe renkli hatmi çiçeği ( Alcea rosea ) |
Hatmi çiçeğine halk arasında fatmagül / gülfatma da denir. ( Alcea rosea ) |
Deve gülü, Yabani hatmi çiçeği ( Alcea pallida ) ( Doğadan ) |
Katmerli gülhatmi çiçeği ( Alcea rosea ) |
Gülhatmi çiçekleri ( Alcea rosea ) |
Su içine konmuş gülhatmi çiçekleri. ( Alcea rosea ) |
Gülhatmi çiçeği ( Alcea rosea ) |
( Bu yayın son olarak 12. 06. 2022 tarihinde güncellenmiştir. )